Οι ιστορικές πληροφορίες σχετικά με την πορεία του χορού στην πατρίδα μας από την αρχαία Ελλάδα, αλλά και έως σήμερα είναι:

Α) Τα φιλολογικά κείμενα.

Β) Οι πληροφορίες που μας δίνουν οι γραμματολόγοι της αρχαιότητας πάνω στους ρυθμούς και τους στίχους που χόρευαν οι πρόγονοι μας.

Γ) Οι μουσικές πληροφορίες που αντλούμε από αρχαίους συγγραφείς για τα μουσικά όργανα που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Έλληνες, όπως λύρα, διάφορα είδη πνευστών (π.χ φλογέρες). Υπάρχουν πολλά αξιόλογα βιβλία περί μουσικής και χορού όπως του Αριστείδη του Κοϊντιλιανού.

Δ) Ο θαυμαστός κόσμος της αρχαιολογίας μας παρουσιάζει αναπαραστάσεις χορού και χορευτών, καθώς και τα διάφορα αντικείμενα που κρατούσαν για να χορέψουν. Υπάρχουν αγάλματα, ειδώλια, τοιχογραφίες, κεραμικά με ζωγραφική, γύψινες οροφές που δείχνουν χορευτικές παραστάσεις με πολλούς ή και με λιγότερους χορευτές ή χορεύτριες.

Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να είμαστε αρκετά προσεκτικοί για το πώς θα ερμηνεύσουμε τις χορευτικές παραστάσεις, μιας και το πρόβλημα της προοπτικής και της επίπεδης προβολής δεν ήταν κανονικό για τους καλλιτέχνες εκείνης της εποχής.

Έτσι οι σκηνές χορού που αντικρίζουμε δεν έχουν τόση ρεαλιστική προβολή. Παρόλα αυτά όμως η ουσία δεν αλλάζει, ούτε μειώνει το γεγονός, αντίθετα μάλιστα κατανοούμε απόλυτα την ανεκτίμητη και ανθρωπολογική και συναισθηματική αξία του χορού μέσα στη ζωή του αρχαίου πολιτισμού μας.

Ε) Στις αρχαιολογικές πληροφορίες έχουμε και τις επιγραφικές αναφορές που σώζονται ως τις μέρες μας. Όπως και σήμερα έχουμε βραβεία, έπαθλα, μετάλλια και πλακέτες που γράφουν το σκοπό της απονομής, έτσι και στην αρχαία Ελλάδα από τους προϊστορικούς χρόνους ήταν μέγιστη τιμή ένας χορευτής ή χορεύτρια να τιμηθούν με διάφορα αντικείμενα μεγάλης αξίας για τις ικανότητες τους στο χορό.

Τέτοιες επιγραφές συναντάμε στο νησί της Δήλου, στην Αθήνα, στους Δελφούς, αλλά και σε ολόκληρη την Ελλάδα. Οι επιγραφές αυτές μας δίνουν πλήθος πληροφοριών για πολλούς και περίεργους χορούς, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο εκτελέστηκαν ή και τις ονομασίες των χορηγών εκείνης της εποχής και τους νικητές δασκάλους ή χορευτές.

Όπως σε κάθε τέχνη και επιστήμη υπάρχει η πληροφορία της γλωσσικής έκφρασης μεταξύ των ανθρώπων που ασχολούνται με την ίδια ειδικότητα, έτσι και στο χορό υπάρχουν διάφοροι πολύπλοκοι γλωσσικοί όροι που κατευθύνουν την αγωγή του χορού, τη μορφή του και το ρυθμό του. Γενικά όμως, επειδή ο χορός είναι μια ελεύθερη τέχνη οι γλωσσικοί όροι μπορεί να διαφέρουν από χορευτικό σε χορευτικό ανάλογα με την έμπνευση και τις ικανότητες του κάθε χορευτή ή δασκάλου, αλλά κυρίως με το είδος του χορού που ασχολείται.

Τέλος, η ανθρωπολογία μπορεί να μας δώσει πληροφορίες για την τέχνη του χορού σε πολλούς άλλους λαούς, τα ήθη και τα έθιμα και το πόσο ο χορός σαν κοινωνικό, πολιτιστικό και ανθρωπολογικό φαινόμενο επηρέασε τη ζωή των απλών και φτωχών ανθρώπων, αλλά και των πλούσιων και πιο επιφανών τάξεων σε κάθε εποχή.

Καθένας σήμερα μπορεί να διαβάσει και να κατανοήσει τον θαυμαστό κόσμο του χορού και ακόμη περισσότερο της μουσικοχορευτικής παράδοσης μας.

Ξιάρχου Σταματίνα