Η Σταματίνα Ξιάρχου παρουσιάζει τις… τέχνες των μουσών.

«Ο ελληνικός χορός και τα βασικά στοιχεία του»

Οι παραδοσιακοί μας χοροί όπως έχουμε αναφέρει και σε άλλες αναρτήσεις, παρουσιάζουν ένα σημαντικό κομμάτι της ελληνικής πολιτιστικής και κοινωνικής κληρονομιάς.

Παρατηρούμε ένα συγκερασμό πολιτισμικών στοιχείων που αναδεικνύουν τις συνήθειες, απλές και καθημερινές, αλλά με σημαντικές παραλλαγές στις εθιμοτυπίες της κάθε περιοχής.

α) Το δημοτικό τραγούδι και η μελωδία του.

β) Η κίνηση, το μέτρο και ο ρυθμός.

γ) Τα παραδοσιακά μουσικά όργανα.

δ) Οι παραδοσιακές φορεσιές (ανδρικές – γυναικείες) για κάθε ηλικία.

ε) Η εθιμοτυπική σειρά των εκδηλώσεων μέσα στο έτος βάσει των εορτών της κάθε εποχής, από την αρχαία Ελλάδα μέχρι τις εορτές της Ορθοδοξίας.

Η μουσική και η γλώσσα των δημοτικών τραγουδιών και κατ’ επέκταση και των χορών είναι συνδεδεμένα με την βυζαντινή μουσική που στηρίζεται στο αρχαίο ελληνικό σύστημα μουσικής όπως αναφέρουν μουσικολόγοι.

Στο αρχαίο ελληνικό σύστημα στηρίζεται και βασίζεται και η μουσική της Ανατολής (αραβική – περσική – τούρκικη). Ο Νικόλαος Πολίτης αναφέρει στο βιβλίο του «Εκλογαί απ΄ τα τραγούδια του ελληνικού λαού».

Τα είδη των ελληνικών τραγουδιών:

1) Ιστορικά τραγούδια
2) Κλέφτικα τραγούδια
3) Ακριτικά τραγούδια
4) Παραλογές
5) Τραγούδια της αγάπης
6) Νυφιάτικα τραγούδια
7) Νανουρίσματα
8) Κάλανδα- Βαΐτικα
9) Τραγούδια της ξενιτιάς
10) Μοιρολόγια
11) Μοιρολόγια του Κάτω Κόσμου και του Χάρου
12) Γνωμικά τραγούδια
13) Περιγελαστικά
14) Εργατικά και Βλάχικα

Όλα τα παραπάνω αναδεικνύονται με τοπικές ιδιαιτερότητες που εξαρτιόνται από το λόγο τον οποίο γίνονται.

Για παράδειγμα το χελιδόνισμα είναι ανοιξιάτικο τραγούδι και χρονολογείται κατά τον Αθηναίο τον 6ο αιώνα π.Χ, το οποίο συναντιέται και σήμερα με διάφορες παραλλαγές στην Ελλάδα.

«Αρχαία Ελλάδα»

Πάλαθαν συ προκαλεί (φέρε σύκα αρμαθιασμένα)
Εκ πιόνος οίκου (απ’ το πλούσιο σπίτι σου)
Οίνου τε δέπαστρον (ένα κύπελλο κρασί)
Τήρου δε κάνιστρον (και καλάθι με τυρί)

*Στίχοι που κατέγραψε ο Samuel Bond – Bovy το 1930 στη Ρόδο

Ξιάρχου Σταματίνα